Müdeccenler ve Moriskolar
Kime Denir?
Müdeccenler(Müdehharlar) ve Moriskolar İberya Yarımadası' nda İslam Hakimiyeti' nin
son bulduğu yerlerde yaşayan Müslümanlara denir. Farkları ise şunlardır:
-Müdeccenler İslam Hakimiyeti' nin İberya' da tamamen bitimine değin azınlık olarak yaşamış Müslümanlara denir.
- Moriskolar ise 1492 senesinde Müslümanların İberya' dan sürülmesinin ardından
zorla vaftiz edilmesine rağmen özel hayatlarında İslamı yaşamaya devam etmiş azınlık
Müslümanlara denir.
-Müdeccenler kimi zaman zulümlere uğramış olsa da Hristiyan hükümdarlarla yaptıkları
çeşitli anlaşmalar sayesinde genel olarak rahat bir şekilde yaşayabilmişlerdir. İlim ve
sanatta saygıdeğer kişiler olmalarının da katkısı olmuştur.
-Moriskolar ise ilk yıllarda yaptıkları anlaşmalarla özgürce yaşamış olsa da Papa' nın
kışkırtması sonucu İspanyollar tarafından zorla hristiyan yapılmıştır. Yani görünürde
Hristiyan ama özünde Müslüman kalmışlardır.
İlim ve Sanata Dair
Hristiyanlar Endülüs' teki İslam kültüründen çok etkilenmişlerdir. Gerek mimaride
gerek ilimde Müslümanlardan ve Müslümanların eserlerinden çokça yararlanmışlardır.
Müdeccenlerin mimaride kullandıkları, İslam Sanatının Hıristiyan Sanatına uygulanmış biçimi olan bu üsluba Mudahhar(Müdejar/Müdeccen) Sanat denmiştir. Müdeccenlere
13. yy. ila 15. yy. arası bu sanatın kullanıldığı pekçok manastır, kilise, saray inşa ettirilmiştir. Burguş’taki (Burgos) Las Huelgas Manastırı ile Sarakusta’daki Seo Kilisesi bunlara örnektir.
Moriskolar döneminde ise hristiyanlar anlayabildikleri birkaç kitap dışında bütün eserleri
yakıp yıkmıştır. Dünya Tarihi' nin en büyük yıkımlarından biri olmuştur. Camileri
kilise veya katedral, minareleri ise çan kulesi olarak kullanmışlardır.